Werkdruk verminderen in het onderwijs: hoe zet je werkdrukgelden slim en effectief in?

Werkdrukmiddelen VO: méér dan een papieren plan. In het voortgezet onderwijs (VO) is werkdruk al jaren een hardnekkig probleem. Extra administratie, volle roosters, stijgende verwachtingen van ouders én personeelstekort zorgen voor constante druk op de ketel.

Gelukkig stelt de overheid werkdrukmiddelen beschikbaar. Zowel structurele als incidentele potjes, bedoeld om de werkdruk van leraren en ondersteunend personeel écht te verlagen. Maar in de praktijk rijst vaak de vraag: "Hoe zetten we die werkdrukgelden zó in dat het voelbaar verschil maakt?"

Creatieve inzet van werkdrukgelden in het onderwijs

Veel scholen zetten in op traditionele oplossingen zoals extra uren of ondersteuning. Maar steeds meer teams zoeken het ook in preventieve én fysieke ontspanning.

Bijvoorbeeld:

• Massagestoelen in de personeelskamer
• Ontspanningsruimte of stilteruimte
• Teamcoaching of intervisie
• Wandeloverleggen en lunchwandelen als vast moment
• Budget voor ontspanningsapps of vitaliteitsworkshops

💬 Insula College (Dordrecht) is daar een goed voorbeeld van. Adjunct-directeur mevrouw De Heer vertelt:

“De massagestoel is bekostigd vanuit de incidentele werkdrukmiddelen. Een potje dat beschikbaar is gesteld door de overheid om de werkdruk van leraren te verlagen. Een massagestoel was één van de wensen van het personeel.”

Wat zijn werkdrukmiddelen precies?

Structurele werkdrukmiddelen

Sinds 2018 ontvangen basisscholen jaarlijks structureel geld om werkdruk aan te pakken. Dit gebeurt via een vast bedrag per leerling. In het VO is dit minder structureel geregeld, maar wel regelmatig via tijdelijke impulsen.

Incidentele werkdrukmiddelen

In 2021-2023 stelde het ministerie van OCW incidentele werkdrukgelden beschikbaar via het Nationaal Programma Onderwijs (NPO). Deze middelen waren tijdelijk, maar boden wél ruimte voor innovatieve oplossingen.

De nadruk lag op:

• Concrete verlichting van werkdruk
• Besteding in overleg met personeel
• Ruimte voor maatwerk per school

Werkverdelingsplan: sleutel tot succes

Elke school moet bij de inzet van werkdrukgelden werken met een werkverdelingsplan. Hierin leg je als team vast:

• Hoe werkdruk wordt verdeeld
• Waar knelpunten zitten
• Welke oplossingen gedragen worden door het team

Een werkverdelingsplan is dus niet alleen een verplicht document, maar een kans om draagvlak én resultaat te creëren. Zeker wanneer ontspanning, rust en vitaliteit daarin een plek krijgen.

Praktische inspiratie: massagestoel als rustpunt

Een massagestoel in de docentenkamer? Klinkt luxe, maar het is verrassend effectief. Het biedt:

• Micro-herstelmomenten tijdens een drukke werkdag
• Een fysieke prikkel om pauze te nemen
• Verhoogde tevredenheid en rustbeleving bij het personeel
• Aantoonbaar effect op stressvermindering

Bij Ervaarrust.nl zien we dat steeds meer scholen deze stap zetten, juist vanwege de eenvoud en directe impact.

Werkdruk verminderen in het onderwijs: pak je kans

Ben jij beleidsmaker, HR-adviseur of teamleider in het voortgezet onderwijs? Kijk dan kritisch naar jullie werkdrukmiddelen VO en hoe deze écht bijdragen aan duurzame inzetbaarheid.

👉 Denk verder dan extra uren. Denk aan herstel, rust en waardering.
👉 Laat het werkverdelingsplan een startpunt zijn voor vitaler onderwijs.

Wil je sparren over hoe een massagestoel past binnen jullie aanpak? Neem contact met ons op. Wij delen graag onze ervaringen met andere scholen.