Misschien heb je te horen gekregen dat je reumatoïde artritis hebt, of je hebt zelf een vermoeden. Dit is een aandoening die vaak wordt verward met reuma of artrose. Reumatoïde artritis tast vooral de polsen, handen, of voeten aan, wat kan leiden tot pijnlijke ontstekingen. Deze ontstekingen kunnen je dagelijkse activiteiten flink belemmeren. Omdat de schade en je pijn niet zichtbaar is aan de buitenkant, is er vaak onbegrip vanuit je omgeving.
Artritis, artrose en reuma
Reumatoïde artritis wordt vaak reuma genoemd. Dit klopt niet helemaal, want reuma is een verzamelnaam voor verschillende reumatische aandoeningen. Twee van deze aandoeningen zijn artritis en artrose.
Er is een duidelijk verschil tussen deze twee. Bij artrose slijt het kraakbeen. Het wordt dunner en kan zelfs helemaal verdwijnen. Bij artritis is er sprake van een chronische ontsteking van de gewrichten. Artritis kan in één of meerdere gewrichten voorkomen.
De oorzaak van reumatoïde artritis
Deze aandoening is een auto-immuunziekte. Bij een auto-immuunziekte reageert je afweersysteem niet goed. Het maakt afweerstoffen aan tegen je eigen lichaamscellen. Bij reumatoïde artritis worden er afweerstoffen aangemaakt tegen je eigen gewrichten.
Artrose kan door overbelasting ontstaan, maar dat geldt niet voor artritis. Een auto-immuunziekte kan erfelijk zijn of zomaar ontstaan, zonder duidelijke oorzaak. Waarom iemand een auto-immuunziekte krijgt, is nog niet bekend, maar roken is een risicofactor.
Symptomen van reumatoïde artritis
Wil je weten of je reumatoïde artritis hebt? Dan is het belangrijk om op de hoogte te zijn van de symptomen. Het is goed om te weten dat de symptomen niet bij iedereen hetzelfde zijn. Sommige mensen ervaren veel klachten, terwijl anderen nauwelijks iets merken.
Hieronder vind je een overzicht van de symptomen van reumatoïde artritis:
Pijnlijke gewrichten
Een van de meest voorkomende symptomen is pijn in de gewrichten. Wanneer de ziekte meerdere gewrichten aantast, kunnen meerdere gewrichten pijn doen. Hoe ernstig die pijn is, verschilt per persoon.
De gewrichten die het vaakst zijn aangedaan, zijn de handen, polsen, voeten en enkels. In het begin voel je pijn bij beweging, maar later ook in rust.
Stijve gewrichten door artritis
Een andere veel voorkomende klacht is stijfheid van de gewrichten, vooral in de ochtend. Hierdoor kun je het gewricht minder goed bewegen, of het bewegen voelt onprettig aan. Na enige beweging kan de stijfheid verdwijnen.
Pijn en stijfheid van de gewrichten komen ook voor bij artrose. Daarom is het belangrijk om ook naar andere symptomen te kijken.
Bij reuma aan de handen kan het helpen om reumahandschoenen te dragen. Deze handschoenen zorgen voor compressie en warmte, wat de pijnklachten kan verminderen.
Terugkerende vermoeidheid
Vermoeidheid is een klacht die vaak voorkomt bij reumatoïde artritis. De vermoeidheid kan plotseling optreden en is vaak erger na lichamelijke inspanning. Er zijn periodes van vermoeidheid en periodes waarin je meer energie hebt.
Soms koorts bij artritis
In periodes waarin je veel last hebt van artritis, kan er ook koorts optreden. Dit komt door de ontstekingen, omdat je lichaam probeert deze te bestrijden door de temperatuur te verhogen.
Symmetrische klachten
Een belangrijk verschil tussen artrose en artritis is dat bij artrose de klachten vaak asymmetrisch zijn. Dit betekent dat je bijvoorbeeld in je linkerknie artrose kunt hebben, maar niet in je rechterknie. Bij artritis komen de symptomen vaak symmetrisch voor. Als je klachten hebt in je linkervoet, is de kans groot dat je deze ook in je rechtervoet hebt. Dit geldt ook voor je handen.
Weet je niet zeker of de klachten bij reumatoïde artritis horen? Let dan op of de klachten in één of beide gewrichten voorkomen. Dit kan een duidelijk signaal zijn.
Redelijk vaak: bloedarmoede
Veel patiënten met artritis hebben last van bloedarmoede. Dit zorgt voor vermoeidheid en algehele zwakte. De schatting is dat 40-70% van de patiënten vroeg of laat bloedarmoede krijgt.
Ben je vaak moe in combinatie met duizeligheid, zweten, hoofdpijn en hartkloppingen? Dan kan dit een teken zijn dat je aan bloedarmoede lijdt. Andere klachten die bij bloedarmoede horen, zijn oorsuizen, snel kortademig zijn en onverklaarbare hoofdpijn.
Artritis zorgt dat je afvalt
Gewichtsverlies is een redelijk veelvoorkomend symptoom bij reumatoïde artritis. Je merkt dat je gewicht verliest zonder duidelijke oorzaak. Dit kan leiden tot vermoeidheid of futloosheid.
Gevolgen van reumatoïde artritis
Bij artritis zijn de gewrichten ontstoken, vaak aan beide zijden van het lichaam. Er kan een vervorming van het gewricht optreden, vooral aan de handen. Bijkomende complicaties kunnen ontstekingen zijn in andere delen van het lichaam, zoals de longen, het hart, de ogen of bloedvaten.
Andere complicaties zijn osteoporose en reumaknobbeltjes. Bij osteoporose neemt de botsterkte af, wat leidt tot een verhoogde kans op botbreuken, bijvoorbeeld bij een val.
Veel mensen met artritis hebben een verhoogde kans op infecties vanwege een verzwakt immuunsysteem. Soms kan het syndroom van Sjögren ontstaan, wat leidt tot een ernstig droge mond en ogen.
Het ontstaan van lymfoom
Als je reumatoïde artritis hebt, is er een verhoogde kans op lymfoom. Dit is een vorm van kanker die uitgaat van het lymfestelsel. De oorzaak van lymfoom is niet altijd bekend, maar bepaalde vormen van non-Hodgkin lymfoom kunnen worden veroorzaakt door een afweerstoornis of virussen.
Non-Hodgkin Lymfoom kan ook worden veroorzaakt door medicatie die het immuunsysteem onderdrukt. Bij artritis krijg je soms dit soort medicatie voorgeschreven, dus is het belangrijk om de medicatie goed te doseren.
Is artritis dodelijk?
Artritis is in de basis niet dodelijk. Een van de complicaties kan echter een ontsteking van de longen of het hart zijn. Zonder behandeling kan dit uiteindelijk tot de dood leiden, maar dit komt zelden voor.
Hoewel reumatoïde artritis niet direct dodelijk is, kunnen de symptomen en klachten veel leed veroorzaken. Sommige patiënten ervaren zoveel pijn dat ze het leven niet meer zien zitten. Ze kunnen dan de reumatoloog of een andere arts om euthanasie vragen.
Euthanasie is alleen toegestaan wanneer het lijden een medische grondslag heeft. Dit betekent dat de aandoening niet te genezen is en dat er veel pijn of leed wordt ervaren. Veel reumapatiënten die om euthanasie vragen, krijgen dit niet toegekend.
Behandeling van artritis
Artritis is niet te genezen. Er bestaat geen medicijn of behandeling die de ziekte weghaalt. Wel zijn er behandelingen om de klachten te verminderen, al is dit niet altijd mogelijk.
Wanneer het gewricht ontstoken aanvoelt, kan het helpen om dit te koelen. Gebruik hiervoor een icepack of een koud washandje. Je kunt ook wat ijs in een theedoek wikkelen en dit op het gewricht leggen. Tegen pijn kun je paracetamol innemen. Bij een ontsteking zal de huisarts vaak een ontstekingsremmende pijnstiller voorschrijven, zoals ibuprofen, diclofenac of naproxen. Via de reumatoloog krijg je vaak reumamedicijnen voorgeschreven die de klachten verminderen.
Massagestoel bij artritis wanneer bewegen lastiger wordt
Probeer dagelijks te bewegen, zelfs als een gewricht ontstoken is. Wandelen, fietsen en zwemmen zijn goede vormen van beweging. Door te bewegen, wordt de pijn minder en zullen de gewrichten minder stijf aanvoelen. Wordt het actief bewegen lastiger? Overweeg dan een massage. Met een massagestoel in je eigen woonkamer kun je dagelijks gemasseerd worden. De spieren en gewrichten worden dan geactiveerd. Een massagestoel kopen kan een goede investering zijn voor pijnbestrijding. Een dagelijkse massage zorgt ervoor dat de gewrichten minder stijf aanvoelen. Een massagestoel huren is tegenwoordig ook een goede optie; dan betaal je naar gebruik.
Heb je nog vragen? Raadpleeg dan altijd je huisarts of behandelend arts.
